فیزیوتراپی لنف ادم و درمان لنف ادم
لنف ادم تورمی است که به دلیل تجمع بیش از حد مایع لنفاوی ایجاد می شود. ممکن است به هر دلیلی به لنف ادم مبتلا شوید. درمان هایی وجود دارند که به کاهش تورم کمک می کنند تا احساس و حرکت بهتری داشته باشید.
در این مقاله در مورد انواع، علل ایجاد، علایم و درمان فیزیوتراپی لنف ادم توضیح داده می شود.
لنف ادم چیست؟
لنف ادم معمولاً در بازوها و پاهای شما اتفاق می افتد، اما می تواند در سایر قسمت های بدن نیز رخ دهد. این تورم ممکن است باعث درد شود و میزان حرکت ناحیه آسیب دیده را محدود کند.
لنف یک مایع غنی از پروتئین است که در عروق لنفاوی سراسر بدن شما حرکت می کند. چیزهایی مانند باکتری ها، ویروس ها و مواد زائد را جمع آوری می کند و آنها را به غدد لنفاوی شما می برد. سپس غدد لنفاوی مایع را فیلتر می کنند تا نا خالصی ها از بدن شما خارج شوند.
علل و انواع لنف ادم
اگر سیستم لنفاوی شما آسیب ببیند یا انسداد در آن وجود داشته باشد، مایع می تواند در بافت نرم زیر پوست شما جمع شود. به طور کلی دو نوع لنف ادم وجود دارد:
۱.لنف ادم ثانویه
۲.لنف ادم اولیه
لنف ادم ثانویه ناشی از بیماری دیگری است که به عروق یا گره های لنفاوی شما آسیب می رساند.
لنف ادم ثانویه ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
- عفونت در غدد لنفاوی
- انگل ها
- سرطان یا پرتو درمانی برای درمان سرطان
- عمل جراحی
- برداشتن غدد لنفاوی
- جراحت
لنف ادم اولیه شیوع بسیار کمتری دارد. این یک مشکل ژنتیکی است که به این دلیل رشد ناکافی عروق لنفاوی یا از بین رفتن کامل آن ها اتفاق می افتد.
چه چیزی باعث لنف ادم می شود؟
چندین چیز ممکن است باعث ایجاد لنف ادم شود، از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
جراحی سرطان سینه: گاهی اوقات، جراحی سرطان سینه شامل برداشتن غدد لنفاوی زیر بغل و احتمالاً آسیب رساندن به عروق لنفاوی مجاور می شود.
جراحی لگن: جراحی برای برداشتن غدد لنفاوی لگن ممکن است باعث ایجاد لنف ادم شود.
پرتو درمانی: پرتو درمانی ممکن است باعث ایجاد اسکار و آسیب به سیستم لنفاوی شما شود. پرتو درمانی پوست شما را ملتهب کند و به سیستم گردش خون لنفاوی فشار وارد می کند.
تروما: سیستم لنفاوی شما شبکه ای غنی از عروق است که مستقیماً در زیر پوست شما و همچنین در عمق قرار دارند. گاهی اوقات، ضربه به ناحیه ای از بدن شما ممکن است به عروق لنفاوی زیر پوست شما آسیب برساند و باعث ادم لنفاوی شود
عفونت: عفونت ممکن است آسیب سیستم لنفاوی را افزایش دهد
ابتلا به چاقی: افرادی که چاقی دارند ممکن است چربی اضافی (بافت چربی) داشته باشند که بر غدد لنفاوی و عروق فشار وارد می کند. این فشار اضافی ممکن است بر تخلیه لنفاوی تأثیر بگذارد
عدم فعالیت: عضلات پای شما گردش لنفاوی را پمپاژ می کنند. اگر فعال نیستید، ممکن است در پاهایتان ورم داشته باشید. همچنین افرادی که به دلیل سکته مغزی بی حرکتی در دست و/یا پا دارند، به دلیل بی حرکتی اندام مبتلا به تورم اندام و لنف ادم می شوند. دلیل این مشکل عدم پمپاژ لنف توسط انقباض عضلانی به دلیل بی حرکتی است.
تومورها: تومورها ممکن است جریان لنفاوی را مسدود کنند و سبب لنف ادم گردند.
بیماری های قلبی: افرادی که مشکلات قلبی، به ویژه نارسایی احتقانی قلب دارند، ممکن است به لنف ادم مبتلا شوند. مجاری لنفاوی شما لنف را به قلب شما باز می گردانند. اگر قلب شما آنطور که باید کار نکند، ممکن است متوجه شوید که وزن اضافه می کنید یا پاهایتان متورم شده اند.
مشکلات عروق خونی: رگ های خونی شما بین ۸۰ تا ۹۰ درصد مایعات را در سراسر بدن حمل می کنند. هنگامی که مشکلی بر عروق خونی (سیستم عروقی) شما تأثیر می گذارد، ممکن است دچار مشکلات مزمن عروق خونی شوید. مشکلات مزمن عروق خونی می تواند باعث لنف ادم شود.
بیماری کلیوی: کلیه های شما برای حذف مایعات اضافی و مواد زائد از بدن کار می کنند. اگر کلیه‌های شما آنطور که باید عمل نکنند، ممکن است بدن شما در خارج کردن مایعات دچار مشکل شود. مایع اضافی ممکن است باعث تورم شود که منجر به لنف ادم می شود.
علائم لنف ادم
شایع ترین علامت لنف ادم، تورم در یک یا هر دو دست یا پا است. این تورم می تواند تا انگشتان دست یا پا گسترش یابد. تورم معمولاً به تدریج در طول زمان ایجاد می شود.
در ابتدا تورم نرم و روان است. با گذشت زمان، می تواند متراکم تر و فیبری تر شود و ممکن است پوست شما را دانه دانه مانند پوست پرتقال نشان دهد. همچنین ممکن است درد، سنگینی یا محدودیت دامنه حرکتی در اندام آسیب دیده داشته باشید که می تواند ورزش یا انجام سایر فعالیت ها را سخت کند.
با گذشت زمان، این علائم ممکن است منجر به مشکلات دیگری از جمله عفونت و در موارد نادر سرطان گردد. اگر تورم دست یا پای شما برطرف نشد، باید به پزشک مراجعه کنید.
به طور تیتر وار علایمی که همراه با لنف ادم، ممکن است داشته باشید شامل موارد زیر هستند:
تورم در بازوها، پاها، شانه ها، دست ها، انگشتان، قفسه سینه یا گردن
پوست که در ناحیه متاثر سفت تر یا ضخیم تر از حد معمول احساس می شود
درد، سوزن سوزن شدن یا احساس سنگینی دست یا پای شما
ضعف در بازو یا پای شما
ناتوانی در حرکت دادن آزادانه برخی مفاصل، مانند مچ دست یا مچ پا، مثل همیشه
فرورفتگی (تو رفتگی) در بافت های اندام شما (فرو رفتگی با فشار دادن انگشت روی پوست ایجاد می شود که پس از برداشتن فشار، پر کردن آن به زمان نیاز دارد)).
لباس، انگشتر، دستبند یا کفش شما تنگ تر از قبل می شود
عفونت های مکرر در بازو یا پای شما
درد مفاصل
در انجام فعالیت های روزانه خود مشکل دارید
اگر تب و لرز دارید و اندام مبتلا به لنف ادم قرمز، متورم یا دردناک است و در لمس گرم است، ممکن است عفونت داشته باشید. در این صورت لازم است که به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص لنف ادم
برای تشخیص این مشکل پزشک شما می خواهد در مورد سابقه پزشکی شما بداند. همچنین ممکن است برای کمک به تشخیص بیماری لازم باشد آزمایش های تصویر برداری انجام دهید.
لنفوسیتو گرافی یک روش تصویر برداری است که می تواند انسداد یا رگ های لنفاوی مسدود را تشخیص دهد. این کار با تزریق مواد رادیواکتیو انجام می شود. سایر آزمایشات برای بررسی علت ایجاد تورم سی تی اسکن، سونوگرافی و ام آر آی هستند.
درمان فیزیوتراپی لنف ادم
فیزیوتراپیست شما به عنوان یکی از اعضای مهم تیم مراقبت های بهداشتی شما برای درمان لنف ادم است. فیزیوتراپیست برای طراحی یک برنامه درمانی برای کمک به کنترل تورم و رسیدن به اهداف شما برای بازگشت به فعالیت هایتان، از نزدیک با شما همکاری خواهد کرد.
با انجام فیزیوتراپی در مراحل اولیه لنف ادم، زمانی که تورم خفیف است، اغلب می‌توان آن را با تکنیک‌هایی کنترل کرد و جریان لنفاوی را تسهیل نمود. تکنیک های فیزیوتراپی برای درمان لنف ادم شامل موارد زیر هستند:
لباس های فشرده سازی مانند جوراب یا آستین فشاری: این آستین های پارچه ای به اندام آسیب دیده فشار وارد می کنند تا به گردش مایع لنفاوی کمک کنند
ورزش: تمرینات ملایم ممکن است تخلیه لنفاوی را تقویت کرده و اندام آسیب دیده شما را تقویت کند
بالا گرفتن اندام آسیب دیده: در طی ساعت های بیداری و همچنین زمان خواب باید بکوشید تا اندام مبتلا به لنف ادم را بالاتر از سطح تنه قرار دهید.
ماساژ: یک فیزیوتراپیست آموزش دیده می تواند ماساژ سبک را انجام دهد. این ماساژ کمک می کند تا مایع از نواحی تورم به سایر مناطقی که عروق لنفاوی سالم هستند، منتقل شود. شما حتی می توانید یاد بگیرید که چگونه از این تکنیک های ماساژ برای خودتان استفاده کنید.
برای تورم شدیدتر، فیزیوتراپیست شما ممکن است از یک برنامه درمانی به نام درمان احتقان‌زدایی کامل برای کمک به بهبود جریان مایع لنفاوی استفاده کند. این روش درمانی شامل تکنیک های زیر می باشد:
تخلیه لنفاوی دستی: این روش شبیه یک نوع ماساژ تخصصی و سبک است
یک برنامه ورزشی شخصی: تمرینات ملایم ممکن است تخلیه لنفاوی را تقویت کرده و اندام آسیب دیده شما را تقویت کند
بانداژ ها: این بانداژ ها که باید به روش صحیح پیچیده شوند، می توانند به فشار مایع لنفاوی به سمت تنه شما کمک کنند. همچنین ممکن است از بانداژها استفاده کنید تا از بازگشت مایع لنفاوی به اندام آسیب دیده جلوگیری کنید
بانداژ فشاری برای کمک به کاهش تورم شما
ارائه اطلاعاتی در مورد بهداشت پوست و ناخن برای کاهش خطر عفونت
استفاده از دستگاه وازوترین: این آستین‌های فشاری به پمپی متصل می‌شوند که به‌طور خودکار فشار را بر روی اندام شما اعمال می‌کند. آنها در یک برنامه زمان‌بندی‌شده برای جلوگیری از تجمع لنف، فشار وارد می‌کنند
استفاده از دستگاه دیپ اسیلیشن : این دستگاه دارای یک تکنولوژی جدید و موثر برای تخلیه لنفاوی است.
فیزیوتراپیست شما به دقت اندازه اندام آسیب دیده شما را در طول جلسات درمانی شما بررسی می کند. هنگامی که اندازه اندام شما به اندازه های مورد نظر کاهش یافت، فیزیوتراپیست به شما کمک می کند و آموزش می دهد که چگونه لنف ادم خود را کنترل کنید.
درمان خانگی لنف ادم
یک برنامه ورزشی شخصی ایمن و معقول را از فیزیوتراپیست خود آموزش بگیرید تا بتوانید خودتان آن را انجام دهید. این برنامه به شما کمک می کند تا آمادگی جسمانی خود را بدون فشار بیش از حد به بازو یا پای آسیب دیده خود ارتقا دهید.
جوراب یا آستین فشاری خود را در فواصل زمانی معین به روز کنید تا مطمئن شوید که کارآمد هستند و نیازهای شما را به بهترین نحو برآورده می کنند.
لازم است که آموزش های فیزیوتراپیست در مورد تغذیه و رژیم غذایی مناسب و نحوه مراقبت از پوست و ناخن برای کاهش خطر ابتلا به عفونت را همواره رعایت کنید.
آیا می توان از این آسیب یا وضعیت پیشگیری کرد؟
برخی از عوامل خطر لنف ادم، مانند درمان سرطان، قابل اجتناب نیستند. اگر غدد لنفاوی خود را برداشته اید، یا پرتودرمانی یا شیمی درمانی انجام داده اید، اما لنف ادم ندارید، ممکن است همچنان در معرض خطر ابتلا به لنف ادم باشید. فیزیوتراپیست به شما کمک می کند تا عواملی را شناسایی کنید که می تواند خطر ابتلا به لنف ادم را افزایش دهند. او به شما روش هایی برای کنترل این خطرات ارائه می دهند تا بتوانید احتمال بروز لنف ادم را کاهش دهید.
