درمان درد سیاتیک بدون جراحی

درمان درد سیاتیک بدون جراحی

درد سیاتیک (سیاتیکا) به دردی گفته می شود که در مسیرعصب هایی که از کمر به سمت پشت پاها خارج می شوند (عصب سیاتیک)، احساس می شود. درد سیاتیک ممکن است به شکل یک درد مبهم، درد تیرکشنده یا بی حسی احساس شود و گاهی می تواند سبب ضعف در پاها شود. بر خلاف دردهایی که گاه گاه می آیند و برطرف می شوند، درد سیاتیک اغلب مداوم است. از این درد هیچ فراری نیست و همین است که سبب گرفتاری بیمار می شود.

توصیه متخصصین، درمان هر چه سریع تر درد سیاتیک برای اجتناب از پیشرفت علایم بیماری است. درمان درد سیاتیک در مراحل اولیه درمان های غیرجراحی همانند فیزیوتراپی است. در مواردیکه علل زمینه ای جدی هستند و علایم عصبی بیماری (همانند بی حسی پاها و ضعف عضلات پاها) رخ دهند، درمان جراحی مد نظر گرفته می شود.

خط اول درمان سیاتیکا معمولا شامل ترکیبی از درمان های فیزیوتراپی، دارودرمانی و درمان های مکمل همانند طب سوزنی هستند. درد حاد سیاتیک معمولا با ۴ تا ۶ هفته انجام درمان های غیرجراحی بهتر می شود. در سیاتیکا با درد مزمن که بیشتر از ۸ هفته ادامه یافته است، زمان درمان ممکن است بیشتر از ۸ هفته طول بکشد و احتمالا بستگی به عوامل زمینه ای بیماری دارد.

فیزیوتراپی برای درد سیاتیک

فیزیوتراپی ترکیبی از روش های فیزیکی همانند لیزردرمانی، ورزش های تقویتی و هوازی، استفاده از دستگاه های فیزیوتراپی، درای نیدلینگ (سوزن زدن خشک)ُ آموزش بیمار مبنی بر نحوه انجام فعالیت های روزانه است. درمان درد سیاتیک با ورزش بخش مهمی از فیزیوتراپی سیاتیکا است.

اهداف فیزیوتراپی برای درمان غیرجراحی درد سیاتیک شامل موارد زیر است:

تقویت عضلات کمر، شکم، باسن و لگن

کاهش التهاب بافت و تسهیل روند بهبود

افزایش قدرت عضلات مرکزی بدن

کاهش درد پا و کمردرد و رفع بی حسی و ضعف در پاها

کشش و بهبود انعطاف پذیری عضلات ران و عضلات غیرمنعطف همانند عضلات همسترینگ

بهبود تبادل مایعات و مواد مغذی در بدن با انجام ورزش های سبک همانند راه رفتن، شنا کردن، یا آب درمانی

برای درمان غیرجراحی درد سیاتیک، هرچند مقداری استراحت و تعدیل در فعالیت روزمره ضروری است، اما حفظ سطح تحرک تا حد ممکن و اجتناب از استراحت مطلق یا بی تحرکی فیزیکی برای طولانی مدت ضروری می باشد.

ورزش های اختصاصی برای درمان غیرجراحی درد سیاتیک بستگی به علت زمینه ای بیماری دارد. متخصصین تجویز این ورزش ها، فیزیوتراپیست ها هستند. آنها با توجه به شرایط خاص هر بیمار روش درمانی مخصوص وی را برنامه ریزی و اجرا می نمایند.

چه موقع باید سیاتیک را عمل کرد؟

درصورتیکه ضعف یا درد در پا بعد از روش های درمان غیرجراحی مدام یا افزایشی باشد، برای درد سیاتیک جراحی انجام می شود. در برخی از بیمارها جراحی به عنوان گزینه اول درنظر گرفته می شود.

چند نمونه از مواردی که باید سیاتیک را عمل کرد شامل موارد زیر است:

• سندرم دم اسب (cauda equina syndrome): این مشکل یک اورژانس پزشکی است که در آن ریشه های عصبی انتهایی ستون فقرات تحت فشار قرا می گیرند و عملکرد حسی و حرکتی اندام تحتانی مختل می شود
• تومورها، تجمع مایع (کیست یا آبسه) یا شکستگی های شدید در ستون فقرات کمری
• درد سیاتیک دوطرفه: این رخداد ممکن است به دلیل فتخ دیسک در چندین سطح ستون فقرات، فتخ دیسک شدید در یک سطح ستون فقرات یا تنگی شدید کانال نخاعی باشد
• عفونت در ناحیه لگن که با دارودرمانی بهبود نمی یابد

به علاوه زمانیکه درد یا ضعف در پا به رغم انجام درمان های غیرجراحی بیشتر از ۶ تا ۸ هفته ادامه یافت و یا اگر درد فعالیت های هرروز فرد را متاثر کرد، جراحی مدنظر قرار گرفته می شود.

عمل سیاتیک با هدف حذف علت درد یا کنترل علایم همانند درد و ضعف پا است. کمردرد مربوط به درد سیاتیک ممکن است بعد از عمل سیاتیک نیز بهبود نیابد.

برای درد سیاتیک چه بخوریم؟

دارودرمانی برای درمان غیرجراحی درد سیاتیک مفید است. چند نمونه از داروهای مورد استفاده برای درمان سیاتیکا شامل موارد زیر هستند:

داروهای ضد التهابی غیر استروییدی همانند ایبوبروفن یا ناپروکسن

داروهای استروییدی (کورتون) خوراکی همانند پردنیزولون

داروهایی همانند گاباپنتن

داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای همانند آمیتریپتیلین

داروهای مخدر همانند ترامادول یا اکسی کدین

این داروها معمولا به منظور کاهش درد و مهیا نمودن شرایط انجام فیزیوتراپی تجویز می شوند. مسکن های مخدری معمولا برای مدت کوتاه تجویز می شوند.

درمان قطعی سیاتیک با ورزش

هرچند بعید به نظر می رسد، اما ورزش برای درمان درد سیاتیک موثرتر از استراحت در تخت یا فعال بودن و انجام فعالیت های معمول روزانه است. ورزش های تجویز شده توسط فیزیوتراپیست با کارهای روزمره فرق دارد. این ورزش ها مناسب با شرایط بیمار هستند، ساختار مشخصی دارند، تکرار شونده هستند، روند پیشرونده دارند و شرایط عمومی فرد را ارتقا می دهند.

هر چند که برای بیمار مبتلا به درد سیاتیک، یک دوره کوتاه استراحت و محدود کردن فعالیت ضروری است، استراحت طولانی مدت معمولا پا درد بیمار را بدتر می کند. با انجام ورزش های تجویز شده، درد سیاتیک به دلیل ایجاد تغییرات زیر در بافت بهبود می یابد:

افزایش قدرت عضلات

بهبود قدرت استخوان ها

افزایش گردش خون

تغذیه دیسک های بین مهره ای

کاهش سفتی عصب سیاتیک

بدون انجام ورزش و حرکت، عضلات کمر و ساختار ستون فقرات ضعیف و سفت شده و کمتر قادر به حمایت کمر می شوند. این ضعف می تواند منجر به کشش، آسیب و نهایتا درد بیشتر شود.

درمان سیاتیک با طب سوزنی

آکوپانچر یا طب سوزنی با شل سازی عضلات سفت شده، بهبود گردش خون، تنظیم سیستم عصبی، و آزادسازی واسطه های عصبی سبب کاهش درد سیاتیک می شود.

تحقیقات ثابت کرده اند که طب سوزنی یک درمان غیرجراحی موثر برای درد سیاتیک بدون ایجاد عوارض جانبی ناشی از داروها است.

آکوپانچر برای درد سیاتیک اثربخشی داروهای مسکن و ضد التهاب تجویزی پزشک را بیشتر می کند و کمک می نماید تا بیمار دوز کمتری دارو مصرف کند.

درمان سیاتیک با ماساژ

درمان های دستی طیف وسیعی از روش های تخصصی هستند و باید توسط متخصص فیزیوتراپی انجام شوند. با این روش مشکل زمینه ای که سبب درد عصب سیاتیک شده است همانند فتخ دیسک کمری یا تنگی کانال نخاعی را درمان می کند. درمان دستی یک بستر مناسب برای ترمیم عصب را مهیا می کند و نباید دردناک باشد.

برخی از انواع ماساژ همانند ماساژ عمقی بافت می تواند برای کاهش درد موثر باشد. مزایای ماساژدرمانی شامل موارد زیر است:

بهبود جریان خون که سبب پاسخ بهتر ترمیمی در بدن می شود

شل سازی عضلات که می تواند به کاهش درد کمک کند

آزادسازی اندورفین که هورمونی در بدن است و به صورت طبیعی سبب کاهش درد می شود