الکتروتراپی چیست و شامل چه درمان هایی میشود !
الکتروتراپی شامل انواع مختلفی از درمان ها می شود که از جریان الکتریسیته برای کاهش درد، بهبود خون رسانی، ترمیم بافت ها، تقویت عضلات و تسریع رشد استخوان ها استفاده می نماید. به طور کلی می توان گفت که الکتروتراپی سبب بهبود عملکرد فیزیکی فرد می شود.
انواع دستگاه های الکتروتراپی
الکتروتراپی از یک دستگاه متصل به برق یا یک دستگاه باتری خور تشکیل می شود که توسط سیم هایی به الکترودهای ابری یا چسبی متصل می شود. این الکترودها روی پوست بدن قرار داده می شوند. زمانی که الکترودها در محل مورد نظر محکم شدند و دستگاه را روشن کردیم، یک جریان الکتریکی خفیف از طریق الکترودها به پوست فرستاده می شود.
در برخی از انواع دستگاه های الکتروتراپی دیگر سیم وجود ندارد. در این دستگاه ها دستگاه و الکترود با هم یکی شده اند و می توان آن را در حین کار و فعالیت نیز روی کمر، زانو یا هر قسمت دردناک دیگر بدن قرار داد. توسط کنترل دستگاه می توانیم سطح تحریک را کنترل کنیم.
هر چند شمار زیادی از افراد الکتروتراپی را سودمند می دانند، برخی نیز با الکتروتراپی مخالف هستند. تحقیقات انجام شده تاکنون به اثرات سودمند الکتروتراپی در بیماری ها ی مختلف پی برده اند.
انواع مختلفی از دستگاه های الکتروتراپی همانند تنس، میکروکارنت، فارادیک، گالوانیک و اینترفارنشیال وجود دارند. هر کدام حس متفاوت و کیفیت متفاوتی از دیگری دارند. لیزر و اولتراسوند نیز اغلب به عنوان الکتروتراپی تصور می شوند اما در واقع این دستگاه ها امواج نور و صدا و نه الکتریسیته را به بافت وارد می کنند. در نتیجه گنجاندن اولتراسوند و لیزر در دسته درمان های الکتروتراپی ناصحیح است.
عوارض الکتروتراپی
الکتروتراپی توسط انجمن غذا و داروی کشور امریکا (FDA) تایید شده و بی خطر شناخته می شود.
برخی افراد تصور می کنند که الکتروتراپی سبب شوک الکتریکی در بدن می شود. خوشبختانه این دستگاه ها طوری ساخته شده اند که جریان الکتریسیته را در محدوده بسیار ایمن و با شدت قابل اندازه گیری به بدن وارد می کنند، معمولا احساس بسیار خوشایند و قابل تحملی دارند و به هیچ وجه سبب شوک الکتریکی نمی شوند.
شایعترین عارضه دستگاه تنس فیزیوترپی، واکنش آلرژیک پوستی می تواند باشد که احتمال بروز آن بسیار ناچیز است. برای پیشگیری از آن از پد فیزیوتراپی شخصی برای هر بیمار استفاده میشود. به علاوه استفاده از الکترودهای خود چسب که در پشت خودشان ژل دارند و شخصی میباشند نیز برای پیشگیری از آلرژی پوستی مفید است. کیفیت جریان الکتروتراپی در بدن بستگی به مقاومت مسیر آن دارد. معمولا بافتهای حاوی آب همانند خون، عضله و عصب مقاومت کمی دارند. این در حالی است که استخوان و چربی مقاومت بیشتر و بافت اپیدرم (پوست) بیشترین مقاومت را برای عبور جریان دارند.
کاربردهای الکتروتراپی
الکتروتراپی معمولا هم زمان با سایر درمان ها و ندرتا به تنهایی استفاده می شود. بیمارانی که فیزیوتراپی انجام می دهند، الکتروتراپی می تواند دردشان را مشخصا کاهش دهد تا فرد بتواند فعالانه تر در ورزش های مورد نظر شرکت کند. الکتروتراپی در میان گزینه های درمانی کاهش دهنده درد است.
استفاده از الکتروتراپی در ترمیم بافت قدمت زیادی دارد. الکتروتراپی در درمان درد مزمن و خستگی مزمن نیزکاربرد دارد. الکتروتراپی در موارد زیر نیز مفید است:
• درد عصبی ناشی از دیابت
• فیبرومیالژیا
• سردردهای میگرنی
• آتروفی و تحلیل عضله
• ترمیم زخم
• تحریک رشد استخوان
• بهبود اسپاسم و گرفتگی عضلانی
انواع جریان های الکتروتراپی
الکتروتراپی یک واژه کلی برای انواع مختلفی از جریان ها است. انواع جریان های الکتروتراپی شامل موارد زیر می شود:
• تحریکات الکتریکی عضله (EMS)
• تحریک الکتریکی راشن
• تحریک الکتریکی عصبی عضلانی (NMES)
• تحریک الکتریکی فانکشنال (FES)
• تنس (TENS)
• اینترفرنشیال (IF)
• و……
تمام این نام ها به یک چیز اولیه اشاره دارند. اعمال الکتریسیته به بدن برای افزایش یا کاهش فعالیت در سیستم عصبی. اسم های مختلف به دلیل اعمال جریان به روش های مختلف، قسمت های متفاوت بدن و برای دلایل متفاوت است. گاهی از این جریان های الکتروتراپی بدون آنکه نام آن ها را بدانید در فیزیوتراپی یا در خانه استفاده کرده اید.
معمولا نام جریان های الکتروتراپی به دلیلی کاربردهای آنها یا ویژگی های خود جریان ها می باشند. به طور مثال جریان های راشن و EMS برای تقویت عضله و در ورزشکاران استفاده می شود. راشن تحریک الکتریکی با فرکانس بالا و موج سینوسی است اما EMS معمولا موج های مستطیلی شکل و کم فرکانس است. دستگاه تنس معمولا برای کاهش درد استفاده می شود در حالیکه دستگاه NMES برای حفظ عضلات بعد از یک آسیب به کار برده می شود. البته تنس و NMES هر دو از شکل موج تحریکی یکسانی استفاده می کنند.
به عوض تلاش برای حل مشکل بازی اسم دستگاه های الکتروتراپی، در این مقاله یک توضیح مختصر از انواع رایج تحریک الکتریکی و چگونگی استفاده آن ها در درمان ارائه می شود. امیدوارم این اطلاعات به شما جهت اجتناب از افتادن در دام بازی نام ها و استفاده از الکتروتراپی مناسب برای هدف شما کمک نماید.
دستگاه تنس (TENS)
هدف از کاربرد دستگاه تنس، کاهش موقت درد در جراحت و ناراحتی عضلانی یا برای خلاصی از علائم درد مزمن است. گسترده ترین نوع تحریک الکتریکی تنس است. علاوه بر دستگاه های تنس کلینیکی، دستگاه های تنس کوچک در بازار وجود دارند که با قیمت به صرفه برای استفاده خانگی قابل تهیه هستند.
اینترفرنشیال (IF)
هدف از کاربرد دستگاه اینترفرنشیال کاهش علامتی درد حاد، مزمن، درد بعد از تروما یا درد بعد از جراحی است. اینترفرنشیال همانند تنس است اما موثرتر و قوی تر است. اینترفرنشیال کمتر از تنس متداول است اما کاربردی تر و گران تر است. اینترفرنشیال از جریان های سینوسی پر فرکانس است و اغلب در کلینیک های فیزیوتراپی استفاده می شود.
تحریک الکتریکی عضلانی (EMS)
هدف از این دستگاه الکتروتراپی تقویت عضلات، افزایش اندازه عضله، بهبود تحمل و تسهیل ریکاوری عضلانی است. این دستگاه نیز مشابه تنس است اما برای قوی تر کردن انقباض عضلات طراحی شده است. معمولا توسط ورزشکاران برای تقویت و ریکاوری عضله استفاده می شود.
تحریک الکتریکی راشن
هدف از این تحریک، تقویت عضلات، افزایش سایز آنها، بهبود تحمل و تسهیل ریکاوری عضلانی است. همانند EMS است اما فرکانس بالا دارد و شکل موج آن سینوسی است. این تحریک دهه 1970 میلادی، زمانی که محققین روسی از تحریکات الکتریکی برای تمرین قهرمان های المپیک استفاده کردند، خلق شد.
تحریک الکتریکی عصبی عضلانی (NMES)
هدف از این تحریک، شل کردن اسپاسم عضله است، پیشگیری از آتروفی عضله، افزایش گردش خون، حفظ یا افزایش دامنه حرکتی و به خصوص بازآموزی سیستم عصبی عضلانی است. همانند EMS است اما تمرکز آن روی استفاده درمانی به عوض استفاده ورزشکاری است.
تحریک الکتریکی فانکشنال (FES)
هدف از این الکتروتراپی، شل کردن اسپاسم عضله، پیشگیری از آتروفی آن، افزایش گردش خون، حفظ یا افزایش دامنه حرکتی و به خصوص بازآموزی سیستم عصبی عضلانی است. همانند NMES است، اما برای توانبخشی بیماران نورولوژیک موثرتر است زیرا تحریک به طور اتوماتیک جوری است که انقباض های عضله به حرکات فانکشنال تبدیل شوند. معمولا برای به حداکثر رساندن فانکشنال بودن آن، این تحریک با ورزش یا وسایل کمکی بیمار هم زمان با هم اعمال می شود.